Μια τολμηρή ερωτική ιστορία, πολυδιάστατη κι ανατρεπτική, αληθινή, μεστή και αντιφατική σαν την ίδια τη ζωή, του του Bernhard Schlink
Το «Διαβάζοντας στη Χάννα» του Bernhard Schlink (Μπέρναρντ Σλίνκ) σφράγισε φέτος τις διακοπές μου. Ένα βιβλίο από αυτά που μένουν πρώτα στην ψυχή κι ύστερα στη μνήμη. Η ιστορία ενός «ανορθόδοξου» έρωτα, αν υποθέσουμε, ότι ο έρωτας μπορεί να θεωρείται με κάποιον τρόπο ανορθόδοξος.
Δυο άνθρωποι αταίριαστοι, σε διαφορετική φάση ζωής ο καθένας, συναντιούνται, ερωτεύονται με πάθος και ξεδιψούν ο ένας απ΄τον άλλον. Εκείνος βιώνει την ηδονή και βουτά για πρώτη φορά στην απόλαυση του γυναικείου κορμιού. Εκείνη ξεδιψά την ανάγκη της για επαφή, στοργή, φροντίδα και ρουφά ακόρεστα τα ψήγματα γνώσης.
«Από το σβέρκο και τους ώμους της, από τα στήθη της που τύλιγε παρά έκρυβε η κομπινεζόν, από τον πισινό που έσφιγγε η κομπινεζόν, όσο εκείνη είχε το πέλμα στο γόνατο ή την καρέκλα, από τη γάμπα της- γυμνή και χλομή στην αρχή κι έπειτα λαμπερή και μεταξένια μες στην κάλτσα».
Επιστρέφοντας σπίτι του ο έφηβος Μίχαελ Μπεργκ παθαίνει μια κρίση ίκτερου. Τον βοηθά η Χάννα μια θελκτική τριανταπεντάρα που αργότερα ο Μίχαελ θα επισκεφθεί να ευχαριστήσει. Θα την επισκεφθεί ξανά και ξανά καθώς μέσα του θα νιώσει για πρώτη φορά να φουντώνει ο πόθος. Είναι η αρχή ενός κρυφού έρωτα που θα κρατήσει ως τη μέρα η Χάννα θα εξαφανισθεί απ΄ τη ζωή του, έτσι ξαφνικά όπως ήρθε.
«Τη ρώτησα για το παρελθόν της, κι όσα μου απάντησε ήταν σαν να έβγαιναν από ένα σκονισμένο σεντούκι. Είχε μεγαλώσει στο Ζιμπενμούργκεν, στα δεκαεφτά της χρόνια είχε πάει στο Βερολίνο κι είχε γίνει εργάτρια στη Ζίμενς και στα είκοσι ένα είχε μπλέξει με το στρατό. Μετά τον πόλεμο είχε επιβιώσει κάνοντας ένα σωρό επαγγέλματα».
Χρόνια αργότερα θα συναντηθούν στην αίθουσα ενός δικαστηρίου, όπου η Χάννα κατηγορείται ως εγκληματίας πολέμου. Ο Μίχαελ παθαίνει σοκ κάτω απ΄το βάρος του γεγονότος, ότι αγάπησε μιαν εγκληματία. Μέσα του ζωντανεύουν αντικρουόμενα συναισθήματα. Ένας έρωτας που υποβόσκει και το βάρος της ευθύνης μιας χώρας κι ενός λαού που προσπαθεί να ξεχάσει το αιματοβαμμένο παρελθόν του, αλλά και μια γενιάς που σηκώνει το χρέος του εξαγνισμού.
«Έτσι παρέμενα ένοχος. Και, αν δεν ήμουν ένοχος, επειδή το να προδώσεις έναν εγκληματία δεν επιφέρει ενοχή, ήμουν ένοχος, επειδή είχα αγαπήσει μια εγκληματία».
Το «Διαβάζοντας στη Χάννα» δεν είναι απλά μια ερωτική, ατμοσφαιρική ή παθιασμένη ιστορία ενός νεαρού άντρα και μιας ενήλικης γυναίκας. Είναι μια βαθιά ψυχική αναζήτηση.
Ερωτήματα και προβληματισμοί που αναδεύονται κάτω απ’ την πένα του συγγραφέα απλά και φυσικά. Όπως απλά και φυσικά πορευόμαστε, ζούμε και πεθαίνουμε. Απλά και φυσικά όπως αναπνέουμε, ερωτευόμαστε και μεγαλώνουμε. Δεν είναι μόνο οι δυο πρωταγωνιστές, αυτοί που σηκώνουν τα βάρη της ύπαρξης τους κι αναζητούν το δρόμο προς τη συγχώρεση, αλλά και τη λύτρωση από την ανθρώπινη υπόσταση τους.
Είναι κι ένας τρίτος που δεν του επιτρέπεται να συγχωρήσει και να ξεχάσει. Κάποιος που η συγχώρεση του ισοδυναμεί με προδοσία. Όλοι σηκώνουν τα βάρη τους κι όλοι με κάποιο τρόπο είναι αθώοι και ένοχοι, θύματα και θύτες, προδότες και προδομένοι. Σ΄αυτό το βιβλίο η αμφιθυμία εγείρεται απ΄την ίδια τη φύση της ανθρώπινης ύπαρξης. Πόσο καλά γνωρίζουμε ποιόν δρόμο πρέπει να επιλέξουμε; Πώς ξέρουμε ποιος είναι ο σωστός; Που θα μας οδηγήσουν αύριο τα βήματα μας; Ποιες θα είναι οι συνέπειες των επιλογών μας; Πόσο σηκώνουμε στις πλάτες μας το βάρος των άλλων και την ευθύνη της δικής τους ζωής μέσα απ΄την ευθύνη της δικής μας; Που σταματάει το καθήκον εν καιρώ πολέμου, πότε προδίδεις την πατρίδα, όποια πατρίδα κι αν είναι αυτή; Ποιο είναι το τίμημα της αξιοπρέπειας;
Το «Διαβάζοντας στη Χάννα» δεν είναι ένα βαρύ, σκοτεινό, καταθλιπτικό βιβλίο. Είναι ένα αληθινό βιβλίο. Είναι το κοίταγμα στον καθρέφτη. Η ενδοσκόπηση για καθέναν από μας.
Μεταφρασμένο ήδη σε 45 γλώσσες κι έχοντας πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα (μόνο στην Αμερική την επόμενη ημέρα μετά την παρουσίαση του συγγραφέα Bernhard Schlink στην εκπομπή της Όπρα Γουίφρεϊ πουλήθηκαν 200.000 αντίτυπα) έφερε στο δημιουργό του πολλά λογοτεχνικά βραβεία. Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κριτική σε μετάφραση του Ιάκωβου Κοπερτί, που κέρδισε το Βραβείο Γερμανικής Μετάφρασης.
Το υπέροχο αυτό βιβλίο έγινε το 2008 μια συγκλονιστική ταινία με τίτλο «The Reader» (ελληνικός τίτλος «Σφραγισμένα Χείλη»), σε σκηνοθεσία Stephen Daldry και με βασικούς πρωταγωνιστές την Kate Winslet στο ρόλο της Hanna Schmitz Ralph Fiennes στο ρόλο του ενήλικα Michael Berg και τον David Kross στο ρόλο του έφηβου Michael Berg. Η πρωταγωνίστρια Kate Winslet παρέδωσε μια τρισμέγιστη ερμηνεία και βραβεύτηκε με μία Χρυσή Σφαίρα και το Οσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου, για τον ρόλο της Χάννα που οι κριτικοί χαρακτήρισαν «πολύτιμο κέντημα». Μια ερμηνεία που έκλεψε τις εντυπώσεις και συζητήθηκε όσο τίποτε άλλο. Η καθηλωτική μουσική του Nico Muhly συνυπογράφει και συνακολουθεί την συναισθηματικότητα της ταινίας.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Bernhard Schlink
Συνταγματικός δικαστής στη Ρηνανία Βεστφαλία και καθηγητής συνταγματικού δικαίου, ιστορίας και φιλοσοφίας του δικαίου στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου –παλιότερα της Βόννης- ο Μπέρναρντ Σλίνκ, είναι ο μικρότερος από τα τέσσερα παιδιά ενός Γερμανού καθηγητή θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης (που έγινε πάστορας όταν έχασε τη δουλειά του εξ αιτίας των ναζί) και μιας Ελβετίδας θεολόγου. Παιδί του αιματηρού πολέμου και της σκοτεινής εποχής που στιγμάτισε τη χώρα και τη γενιά του, ο Μπέρναρντ Σλίνκ γεννήθηκε στο Μπίλεφελντ το 1944. Ανήκει στη γενιά που βίωσε άμεσα και οδυνηρά τις συνέπειες του ενοχικού παρελθόντος και αυτό καθρεφτίζεται στο γράψιμο αλλά και στην αυτοκριτική του. Το βιβλίο του θεωρείται ημιαυτοβιογραφικό, ωστόσο ο ίδιος έχει αρνηθεί να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις σε συνεντεύξεις του. Συνταξιούχος πλέον, μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στο Βερολίνο και τη Νέα Υόρκη. Ήταν ήδη γνωστός συγγραφέας στη Γερμανία, όταν το συνταρακτικό «Διαβάζοντας στη Χάννα» (Der Vorleser), που κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1995 έγινε αμέσως παγκόσμιο μπεστσέλερ, πρώτα στη Γαλλία και την Αγγλία κι αποτέλεσε το εκδοτικό γεγονός της χρονιάς εκείνης. Το «Διαβάζοντας τη Χάννα» κατέρριψε τους μύθους και τις προκαταλήψεις, ότι η γερμανική λογοτεχνία δεν πουλάει στο εξωτερικό, ενώ τα δικαιώματα εκδόσεων του έχουν δοθεί σε 23 γλώσσες.
Στα ελληνικά κυκλοφορούν επίσης τα μυθιστορήματά του «Απόδοση δικαιοσύνης», «Ο γόρδιος φιόγκος», «Ερωτικές αποδράσεις», «Τα ίχνη του χρήματος», «Ο γυρισμός», «Το Σαββατοκύριακο», «Καλοκαιρινά Ψέματα», από τις Εκδόσεις Κριτική.
Stella
Την είχα δει την ταινία, εκπληκτική όπως εκπληκτική ήταν και η Winslet!! Δεν εχω διαβάσει το βιβλίο,αλλά θα το αγοράσω με το που ανέβω στον Πειραιά..
@Stella: Εξαιρετικό βιβλίο και μια ταινία που τελικά “σφραγίστηκε” από την ερμηνεία της Kate Winslet. Υπέροχο το κείμενό σου όπως πάντα Στέλλα.
@όλες: Σε περίπτωση που ενδιαφέρεστε να σας πω ότι φέτος το καλοκαίρι αποφάσισα να μπω στον «κόσμο» του Justin Cronin (μια νεότερη και σε κάποιες περιπτώσεις πιο τρομακτική έκδοση του Stephen King).
Ένας κόσμος post apocalyptic, σκληρός, άγριος, με κυρίαρχο συναίσθημα τον φόβο. Όχι ό, τι καλύτερο θα μου πείτε καλοκαιριάτικα αλλά πρόκειται για τριλογία όπου το πρώτο βιβλίο “Τhe Passage” (To Πέρασμα) μετράει 1053 σελίδες και τώρα ο χρόνος είναι καπως πιο ελαστικός για να ξεκινήσω. Τα δυο άλλα βιβλία της τριλογίας είναι “Τhe Twelve” και “The city of Mirrors”.
Να μη σας πω τις κριτικές που πήρε το βιβλίο ονομάστηκε «φαινόμενο» ενώ ο Steven King είπε «διαβάστε αυτό το βιβλίο και ο πραγματικός σας κόσμος θα χαθεί»
Με λίγα λόγια, ζούγκλα στη Βολιβία, προσπάθειες επιστημόνων για τη δημιουργία του super human που θα ζει 1000 χρόνια, το πείραμα κατέληξε πολύ λάθος, ο ιός απέδρασε, με αποτέλεσμα ο πλανήτης Γη να κατοικείται πλέον από «μιαρούς- βαμπίρ» και μια χούφτα ανθρώπους. Το έτος όπου ξεκινάει η ιστορία είναι το 2014 κάποια στιγμή φτάνει στο 0 (μηδενίστηκαν τα κοντέρ της ανθρωπότητας) και καταλήγει στο 1003 ΜΙ (όπου ΜΙ σημαίνει Μετά Ιού)
Το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όσες/ους αρέσκονται στο είδος- δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου- αλλά συμβουλεύω να μη το διαβάζετε πολύ νύχτα, το έκανα τις προάλλες, έπαθα υπερένταση και κατέληξα να κοιμηθώ στις 4 τα χαράματα (ε και δεν ήταν ύπνος αυτό… )
@Julia δεν θα ξεπετάξεις έτσι μ’ ένα review ένα τετοιο ανάγνωσμα…Θέλουμε αναλυτικό ποστ και παρουσίαση του συγγρφαφέα… 😉
Θα το τσεκάρω Στέλλα,κι αυτό και της Τζούλιας που ακούγεται συναρπαστικό.
Μουτςς
@Stella:…
axaxxaxaxaxaxxx!!!!
Καλά ήμουν σίγουρη θα στοιχημάτιζα το οτιδήποτε, ότι μόλις εσύ (και όχι μόνο εσύ, αλλά και το bb boy σου) διαβάζατε το παραπάνω σχόλιο θα φεύγατε τρέχοντας για το κοντινότερο βιβλιοπωλείο!!! (θα περάσουμε τέλεια φέτος το Χειμώνα, γιατί εκανα την αρχή Καλοκαίρι με το “The Passage” αλλά τα άλλα δυο τα φυλάω για Χειμώνα με σκοτεινιά και βροχή….)
@Litsa: Νύχτες έρωτα και νύχτες τρόμου, το πήγαμε σήμερα το θέμα η Στέλλα και εγώ, φίλη μου.
Λατρεύω βιβλιοσυζητήσεις και βγάζω μπλοκάκι, για να σημειώσω τίτλους και ονόματα!
@Ju: Ο King δεν είναι για χαλαρές αναγνώσεις (για μένα τουλάχιστον). Επηρεάζομαι πολύ – π.χ. από τα γυμνασιακά μου χρόνια, όταν διάβασα το “It”, επιδεινώθηκε ο φόβος μου για τους κλόουν, ούτε ζωγραφιστούς δε θέλω να τους βλέπω. Πιότερο προτιμώ τις βικτωριανές ιστορίες τρόμου.
@Sheena: Victoria Holt είναι για σένα. Gothic, Victorian, μυστήριο, ατμόσφαιρα και δε συμμαζεύεται. Αν το βρεις τσέκαρε και το “The Castle of Otranto” του Horace Walpole.
Αν σου φάνηκε τρομακτικό το “Ιτ” ή ακόμα και το “The Stand” του SK, ούτε σε προθήκη μην πλησιάσεις το παραπάνω του Justin Cronin. Trust me.
Ευχαριστώ πολύ για τις βιβλιοπροτάσεις! Θα τα τσεκάρω οσονούπω!
Justin Cronin: Καταγράφεται με κεφαλαία προς αποφυγή! Δεν είμαι για τέτοια και ο ύπνος είναι πολύτιμο αγαθό! Εννοείται φυσικά ότι θρίλερ δε βλέπω ούτε για πλάκα, ειδικά splatter – not my cup of tea!
@Sheena: Θα συμφωνήσω απόλυτα για τα splatter movies. Απλώς τα σιχαίνομαι και έχω μονίμως την πεποίθηση ότι σκηνοθέτες και σεναριογράφοι των splatter είναι disturbed και “άρρωστοι” οι ίδιοι. (φαντάσου 1053 σελίδες το “The Passage” και απειροελάχιστες αναφορές σε αίμα αυτό καθ’αυτό.)
Ω, ναι! Αυτό ακριβώς! Την ίδια αίσθηση έχω αποκομίσει και εγώ. Δεν είναι δυνατόν “νορμάλ” άνθρωπος να θέλει να παρουσιάσει κάτι τέτοιο. Ούτε πιστεύω στην τεχνική του σοκ, προωθώντας άμετρη βία και φρικαλεότητες. Ευχαριστώ, δε θα πάρω.
@Stella, με κάθε αφορμή μας χαρίζεις υπέροχα κείμενα. Πολύ ενδιαφέρον βιβλίο.
@Julia, αυτή τη φορά δεν θα συνταχθώ με το μέρος σου. Αυτού του είδους τα βιβλία μάλλον με απωθούν. Απατώ το ρεαλισμό μόνο με παραμυθάκια….
@Amalia & Sheena: Κοιτάξτε, για να μην αδικήσω το ταλέντο του Justin Cronin και τον κατηγοριοποιήσετε ως συγγραφέα “τρομακτικών sci-fi” να σας ενημερώσω ότι το βιβλίο του “Mary and O’Neil” μια υπέροχη ιστορία ανθρωπιάς και βαθιάς αγάπης, κέρδισε το Hemingway Foundation Pen Award ένα βραβείο με μεγάλο κύρος στους λογοτεχνικούς κύκλους. Το λέω αυτό, γιατί ίσως θέλετε να τσεκάρετε τον συγγραφέα γιατί η γραφή του (είτε γραφει sci-fi είτε κοινωνικά έργα) είναι απλά υπέροχη.
Σας ευχαριστώ κορίτσια. Χαίρομαι που σας άρεσε η παρουσίαση του βιβλίου, αλλά μην χάσετε την ευκαιρία να διαβασετε και το ιδιο. Ξεχωριστό!