Βιβλίο: Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας, της Λένας Διβάνη

Έργα της Λένας Διβάνη δεν είχα ξαναδιαβάσει ως τώρα, παρ’ ότι πρόκειται για μια πασίγνωστη φυσιογνωμία στην ακαδημαϊκή κοινότητα, αλλά και την λογοτεχνία.

Φέτος όμως είχα μαζί μου στις διακοπές το τελευταίο της έργο «Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας» κι ήταν μια τεράστια απόλαυση ενός πονήματος που ρούφηξα αχόρταγα, ενός βιβλίου που θα συγκατέλεγα ανάμεσα στα καλύτερα βιβλία, που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια!

Ο τίτλος «Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας» ίσως δεν αντιπροσωπεύει πλήρως το πλούσιο και ανεκτίμητο περιεχόμενο του βιβλίου. Η Λένα Διβάνη «ακροβατεί», όπως αναφέρει κι η ίδια, «ανάμεσα στην ιστορία και τη λογοτεχνία» και καταφέρνει περίφημα να ισορροπήσει δημιουργώντας ένα κέντημα, μια ολοκληρωμένη εικόνα γύρω απο τα οκτώ πιο επιδραστικά ζευγάρια, στη σύγχρονη ιστορίας της Ελλάδας.

Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι οι «μελό», ρομαντικές ή μυθιστορηματικές ιστορίες των οκτώ ζευγαριών.  Οποιοι αποζητούν μια αισθηματική νουβέλα, σίγουρα δεν θα την βρουν εδω. Το αποτέλεσμα είναι μια άμεση και γλαφυρή, ζωντανή και προπαντός αντικειμενική καταγραφή της ιστορία της ζωής αυτών των ανθρώπων, όπως οφείλει να τις αποτυπώνει μια επιστήμονας σαν τη Λένα Διβάνη. Μια ιστορία πλαισιωμένη απο τα κοινωνικά, ιστορικά και πολιτικά γεγονότα της εποχής τους, προσφέροντας και αναλύοντας τις εκάστοτε συνθήκες, με τρόπο άμεσο και κατανοητό.

Η ιστορία της Ελλάδας μεσα απο τη ζωη των πρωταγωνιστών, βασίζεται σε μια κατανοητή ροή κι όχι σε μια ξύλινη αφήγηση γεγονότων και ημερομηνιών. Παράλληλα θίγονται γεγονότα και παθογένειες της φυλής, πολιτικές τακτικές και αντιδράσεις, που όχι μονο οδηγούν τους αναγνώστες, για άλλη μια φορά, στη συνειδητοποίηση της επαναλαμβανόμενης ροής της ιστορίας, αλλα και στην συνειδητοποίηση των επαναλαμβανόμενων λαθών του ελληνικού λαού.

Η ακροβασία της Λένας Διβάνη έχει πετύχει το στόχο της. Η ίδια η συγγραφέας αναφέρει το λόγο που την έκανε να γράψει αυτο το βιβλίο μετά από έρευνα τριών ετών.

«Πόσο επηρεάζει άραγε η προσωπική ζωή των πρωταγωνιστών της ιστορίας την πολιτική δράση τους αλλά και αντιστρόφως, πόσο επηρεάζει η δημόσια έκθεση τα του οίκου τους; Γιατί είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τις αποφάσεις ενός δημόσιου προσώπου χωρίς να γνωρίζουμε τις ανομολόγητες ανάγκες του, τα τραύματά του.

Αν δεν ξέρεις τι σήμαινε για την Έλλη Παππά ο Μπελογιάννης, πώς να δικαιολογήσεις την απόφασή της να γεννήσει το παιδί του, αν και παντρεμένη με άλλον, φυλακισμένη και μελλοθάνατη; Πώς να ερμηνεύσεις τη διαλυτική στάση του Ανδρέα Παπανδρέου απέναντι στην Ένωση Κέντρου αν δεν ξέρεις την άβυσσο που τον χώριζε από τον πατέρα του; Και ο Παύλος γιατί άραγε άφησε τη Φρειδερίκη να γίνει από βασίλισσα βασιλιάς;

Διάλεξα να μιλήσω για ζευγάρια γιατί στον έρωτα και στη συμβίωση είμαστε όλοι έκθετοι και γυμνοί, ολόκληροι. Φυσικά άκουγα συνεχώς στα αυτιά μου τον αντίλογο: Πώς να μαντέψω τη δυναμική ενός ζευγαριού, πώς να συνοψίσω το φως και το σκοτάδι του; Η αμφιβολία όμως δε με σταμάτησε, απλώς έθρεψε τη γοητεία της έρευνας. Βούτηξα με το κεφάλι στις ζωές τους και κυριολεκτικά τους αγάπησα προσπαθώντας να δω μέσα από τα μάτια τους. Δεν ήθελα απλώς να ψαχουλέψω τα συρτάρια τους, ήθελα να καταλάβω τους περιορισμούς που η κοινωνία τούς επέβαλλε τότε, να δώσω σάρκα και οστά στις χάρτινες φιγούρες των πρωτοσέλιδων.

Διάλεξα τα πιο επιδραστικά ζευγάρια, τα πιο έντονα για να καλύψουν την ιστορία της Ελλάδας από το 1821 ως τη χούντα. Οι άντρες λόγω εποχής είναι πρωταγωνιστές αλλά και οι γυναίκες της ζωής τους είναι εξίσου σημαντικά, φλεγόμενα πρόσωπα.»

Όχι τυχαία, η συγγραφέας επιλέγει τα ζευγάρια που κυριάρχησαν στην πολιτική σκηνή, στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους. Η ιστορία του κάθε ζευγαριού πλέκεται σιγα σιγα με αυτή του επόμενου, σ΄ένα αριστοτεχνικό κέντημα και όλα μαζι συνθέτουν ενα μωσαϊκό γνώσης και πολύτιμων πληροφοριών. Παράλληλα ανιχνεύεται το ψυχολογικό υπόβαθρο των πρωταγωνιστών, δίνοντας ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής τους, στις προσωπικές και πολιτικές αποφάσεις που καθόρισαν και σημάδεψαν τις ζωές τους και μαζί τις ζωές των Ελλήνων.

Τα οκτώ ζευγάρια του βιβλίου είναι:

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΚΑΙ ΚΥΒΕΛΗ

ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΝΑ

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ ΚΑΙ ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ

ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΚΟΥΠΗ

ΟΘΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΜΑΛΙΑ

ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ

Είναι ενα ζωντανό, απολαυστικό βιβλίο, όχι εύπεπτο ή προορισμένο για «γυναικείο κοινό» και ροζ αναπολήσεις, αλλά ούτε ενα βαρύ, δυσνόητο επιστημονικό ή σοβαροφανές πόνημα. Ειναι ένας πολύτιμος θησαυρός γνώσης, που ο καθένας θα έπρεπε να διαβάσει με ανοιχτά μυαλά και κριτική άποψη!

ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ

Η Λένα Διβάνη είναι συγγραφέας και καθηγήτρια στο Νομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει ελληνική και βαλκανική ιστορία εξωτερικής πολιτικής του 20ού αιώνα (σε προπτυχιακό επίπεδο) και μειονοτικά προβλήματα των Βαλκανίων (σε μεταπτυχιακό).

Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1994 με τη συλλογή διηγημάτων Γιατί δε μιλάς για μένα; με το οποίο κέρδισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα «Μαρία Ράλλη». Έκτοτε δημοσίευσε επτά μυθιστορήματα, τέσσερις συλλογές διηγημάτων, τέσσερα βιβλία για παιδιά και έξι ιστορικές μελέτες. Τα έργα της μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και διασκευάστηκαν για την τηλεόραση. Συμμετείχε στην Πολιτιστική Ολυμπιάδα εκπροσωπώντας την Ελλάδα σ’ ένα πρότζεκτ που έφερε σ’ επαφή συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο (Πάβελ Κόχουτ, Γιασμίνα Χάντρα, Νικολό Αμανίτι κ.ά.), οι οποίοι έγραψαν μαζί ένα βιβλίο με θέμα έναν σύγχρονο Οδυσσέα. Το βιβλίο εκδόθηκε το 2003 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη με τίτλο GLOBAL NOVEL – Το μυθιστόρημα του κόσμου και μεταφράστηκε σε διάφορες γλώσσες.

Στο θέατρο εμφανίστηκε το 2002 με το έργο Η Ωραία Θυμωμένη (που ανέβηκε για δύο σεζόν στο θέατρο «Τρένο στο Ρουφ» και συμπεριλήφθηκε δύο φορές στη βραχεία λίστα για βραβείο νεοελληνικού έργου). Ακολούθησαν η Πεντανόστιμη (που ανέβηκε επίσης για δύο σεζόν στο «Τρένο στο Ρουφ» και συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα για βραβείο νεοελληνικού έργου), το Οικογενειακό Δίκαιο (που ανέβηκε από το θέατρο του Νικηφόρου Παπανδρέου στη Θεσσαλονίκη) και το Μεταβατικό Στάδιο (που ανέβηκε στο αναλόγιο του Εθνικού Θεάτρου το 2009.

Συνεργάστηκε με το ιστορικό αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας με αντικείμενο τη δημοσίευση των διπλωματικών εγγράφων της Ελλάδας που σχετίζονται με τα εθνικά θέματα. Συνεργάστηκε επίσης με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου στην κατάρτιση βιβλιογραφικής πρότασης για το πρόβλημα των μειονοτήτων και με το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού με θέμα την ελληνική διασπορά.

Είναι ιδρυτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Διετέλεσε μέλος του ΔΣ της ΕΡΤ, αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου.

ΖΕΥΓΑΡΙΑ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ 2019

Αριθμός Σελίδων: 480

Τιμή :21,99€